Schreeuwen en gillen is een reflex. Het wordt door ons brein geregistreerd als een teken van nood. Ondanks dat we ook kunnen gillen van plezier op blijdschap. Met name een schreeuw of gil dat van volume en intensiteit wisselt wordt door het brein van omstanders geregistreerd als de meeste nood en onrust.

Waarom gillen kinderen?

Gillen maakt de omgeving meer alert op wat er gebeurt met de giller en zijn of haar omgeving. En gillen zorgt er ook voor dat een mogelijk gevaar wordt overgebracht naar de ander. De New York University heeft onderzoek gedaan naar schreeuwen. Dit onderzoek werd uitgevoerd met behulp van hersenscans. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat wanneer je een schreeuw of gil hoort, dit signaal direct naar je amygdala wordt gestuurd om de angstreactie te activeren.

Amygdala

De amygdala zit in je brein. De functie van de amygdala is het verwerken van emoties. De amygdala maakt beslissingen en maakt herinneringen aan. De Amygdala is verantwoordelijk voor het matigen van de reactie op levensbedreigende situaties. 

No stress – Thalamus

Wanneer er geen stress-situatie om handen is wordt de zintuiglijke informatie naar de hersenen gestuurd, om precies te zijn naar de thalamus. De Thalamus bepaalt waar de signalen vervolgens heen worden gestuurd. De signalen worden voortgestuwd naar de cortex en de Hippocampus voor de verdere analyse van de signalen. Deze analyse is nodig om de situatie waarin je je bevindt helder te krijgen. Vervolgens wordt de analyse naar de amygdala gestuurd. 

Stress 

Ondanks dat jij als mens, je nu nog zelden in een noodsituatie bevindt, reageert je brein nog wel zoals het deed toen jij kon worden aangevallen door een tijger. Wanneer jij je in een noodsituatie denkt te bevinden, bijvoorbeeld omdat je schrikt van de schreeuw van je kind. Is de zendt van de thalamus de zintuiglijke nog niet geanalyseerde informatie direct naar de amygdala door. Dit wordt gedaan om tijd te besparen, want de verwerking via de cortex en de hippocampus kost tijd, en deze tijd kan je fataal worden in een noodsituatie.

Alarmsignaal

De amygdala krijgt het alarmsignaal binnen en stuurt direct een signaal naar de Hypothalamus. Hier worden gigantisch veel hormonen in de bloedbaan vrijgegeven (ongeveer 30). Waaronder het Adrenaline. Adrenaline zorgt voor meerdere reacties in je lichaam: je hart gaat sneller kloppen, je luchtwegen verwijden, en je pupillen worden groter. Adrenaline zorgt er samen met de andere veranderingen voor dat je in de fight of flight mode komt. Je lichaam is klaar voor de aanval of de verdediging. 

Dus wanneer jij even een steek van paniek voelt, doordat je kind schreeuwt, dan komt dit doordat de Amygdala direct wordt gealarmeerd met de ruwe onverwerkte data. Vervolgens stopt de Thalamus de fight of flight mode, wanneer het nieuwe informatie krijgt waaruit blijkt dat er niets aan de hand is.

Overleven

Jouw brein heeft een doel en dat is overleven. En om zeker te zijn dat jij het overleeft, gaat het uit van de ergste situatie mogelijk. Zo zit je altijd goed. Het gillen van een kind, met name je eigen kind, zorgt voor deze natuurlijke reactie. Heel vervelend want stress voelt onprettig, en heel nuttig, want weten dat je kind veilig is, is een van de meest fijne gedachten.

Omgaan met schreeuwen en gillen

Je kan niets doen aan de schrikreactie die je krijgt, die heb je voor dat je er erg in hebt. Je kan wel wat aan de situatie voorafgaand aan het schreeuwen doen en je kan wat doen aan de situatie na het schreeuwen.

Voor:

• Maak afspraken over een “binnenstem” en een “buitenstem”. Bijvoorbeeld: Binnen gebruik je je “binnenstem” en buiten je “buitenstem”.
• Wanneer je buiten bent, ga eens bewust je “buitenstem” gebruiken: schreeuwen en gillen dus.
• Bespreek met je kind dat het woorden mag gebruiken om te vertellen wat er aan de hand is (ipv te schreeuwen/gillen). Zodat jij weet wat er is en of je kan helpen. 
• Observeer je kind, want weten dat er een schreeuw of gil komt, zorgt voor een mindere schrikreactie.

Na/tijdens:

• Haal diep adem, vier tellen in en zes tellen uitademen. Hiermee vertel je je lichaam dat er geen gevaar is. Je zenuwstelsel wordt rustiger.
• Ontspan je spieren, bij schik, span je vaak je kaak, nek, schouders, onderarmen en psoas  spier. De Psoas is een grote spier. De spier zit vast aan de ruggenwervels en loopt achter de organen in de buik, via de lies naar de binnenkant van het bovenbeen. De aanspanning van deze spier, uit zich in het naar naar voren buigen.
• Bespreek met je kind dat het woorden mag gebruiken om te vertellen wat er aan de hand is (ipv te schreeuwen/gillen). Zodat jij weet wat er is en of je kan helpen. 
• Herhaal de gedachten: “Soms huilen kinderen/baby’s, ook als alles oké is, en ook als jij als ouder alles doet wat je kunt.” 

Tot slot 

Spreek rustig tegen je kind. Je kind doet jou na, ga jij schreeuwen, dan geef jij precies het voorbeeld dat je niet wil geven. En troost je met de gedachten dat je kind steeds beter wordt in het uitdrukken van zijn of haar behoeften en gevoelens. Luister tot die tijd goed naar het soort schreeuwen. Is het aandacht, angst voor verlating of trek?